Eerst wat informatie over Marokko en Jebel-El-Kest.
Marokko heeft meerdere klimgebieden, Gorge du Todra, Taghia (kalksteen), Jebel-El-Kest (quarziet),..
Wij kozen voor tradklimmen in Jebel-El-Kest, dit is het Anti-Atlas gebergte nabij de super toeristische kuststad Agadir.
Het klimgebied ligt ergens tussen de 1500 en 3000m hoogte. De routes variëren van enkele single-pitch gebieden tot wanden van 150 tot 800m hoogte. Het klimseizoen is de winterperiode wegens de te hoge temperaturen tijdens de zomer.
 |
De anti-Atlas - Jebel-El-Kest
Tijdens het de 9 dagen klimmen hebben geen enkele haak ontdekt, enkel wat linten of stukjes touw. Dus tradklimmen is de boodschap. Op ongeveer 3u rijden van Agadir, en dus ook van het dichtbijzijnde ziekenhuis. Voorzichtig zijn is dus aangewezen. Voor het logement kies je best de Kasbah Tizourgane of een B&B in de buurt. Kasbah wilde vroeger zeggen: versterkte graanschuur.
|
 |
zicht op Kasbah Tizourgane
|
 |
Zicht vanaf hotelterras op 'Tafraoute'
|
 |
De boulders van 'Tafroute', jammergenoeg niet echt solide
|
 |
De avondzon op 'Tafraoute'
Wij kozen voor hotel Argana in Tafraoute omdat de Kasbah volzet was. Dit ligt 1u verder rijden van de klimgebieden, echter de hartelijke ontvangst en het lekkere eten maken veel goed. Eindeloze variantes op de locale 'Taghine' met kip, vis, rund, lam,...'Taghine' is een berijdingswijze in de traditionele aardewerken pot. Een ontbijt met Marokkaans brood en abrikozengelei. Een zalig warme douche en een frisse airco. En dit alles aan een goedkoop prijsje. De Marokkaanse broden van de bakker zijn lekker alsook de Pain 'sans' chocolats. Omdat wij er op het einde van't klimseizoen zitten, zijn de dagen wat warm voor lange routes of zuidwanden. Met soms meer dan 30°c is het niet eenvoudig klimmen. Wel leek het of we het hele klimgebied voor ons alleen hebben, geen andere klimmers gezien in de 9 klimdagen.
|
 |
Marokkaanse ezeltjes
Buiten Agadir duik je dadelijk in een andere wereld van het Marokkaanse leven. Ezel en kar, minimum 20°c, gesluierde vrouwen, zingende moskee's,...Hoewel voor mijn zusje en schoonbroer, die niet ver van Borgerhout wonen, is dit allemaal beter bekend. Het is een echt avontuur, routes vinden blijkt niet altijd eenvoudig zelfs met de mooie kleurenfoto's van de topo. Het lukt ons, maar omdat je in de warme zon staat te turen, vraagt dat veel geduld en concentratie.
|
 |
De locale eekhoorn
De natuurpracht verrast ons elke dag. Tijdens de autorit is er steeds een ongeplande stop voor hagedis, cameleon, gigantische kever, prachtige uitzichten,... Ook de aanloop is apart, het lijkt of je rondloopt in een pizzeria, op alles wat je trapt riekt naar kruiden: Oregano, thijm,... Een andere zaak is't gras. Telkens als je door struiken loopt steken er stekels in je broek. Dus proberen we zoveel mogelijk in't gras te lopen. De zaden van dit gras breken af en zetten zich met minuscule weerhaken vast in je sokken of zelf schoenen. En ze steken doorheen je sokken in je vel. Elke 50 stappen moet je dus de scherpe zaden uit je sokken en schoenen trekken.
|
 |
Hagedis op weg naar Aktil Edge
De routes:
Dwawj slabs: Moroccan Delight VS 180m
Het is fris en we zijn allemaal wat sloom van de lange autorit naar Tafraout en het klimgebied. Een redelijk mooie eerste touwlengte. Bij de 2 touwlengte is het onmogelijk om de protectie op voorhand te zien. Na de helft van de 2e touwlengte klimmen we terug af. Eerst wat wennen aan het lezen van het quarziet gesteente.
|
 |
Erik in 1e touwlengte van 'Moroccan Delight'
Om te wennen aan de rots kiezen voor een single pitch gebied 'Aktil Edge'.
|
 |
Zicht op 'Aktil Egde'
|
 |
Maan boven 'Aktil Edge'
|
 |
Nele in 'Jonas HS 4a 20m - De perfecte opwarmer, een duidelijke spleet met coole passen'
- Samson and Delilah E2 35: L1 6a, L2 5a - Een overhangend offwidth spleet, technisch en fysiek, mooi werk van Erik. De 2e touwlengte verkies is rechtdoor te gaan ipv aangeduide traverse. Luchtig met veel wroeten. Leuk ding.
|
 |
Erik in 'Samson'
|
 |
Erik in 'Delilah'
- Lion Tamer - De op't eerste zicht blanke wand verbergt een mooie barst. De mooiste route van de sector.
|
 |
Erik in 'Lion Tamer'
|
 |
Nele in de hoekversnijding links van 'Lion Tamer'
Omdat we een rotswand na bijna 2uur zoeken niet kunnen vinden. Vermoedelijk een foutje in de topo bezoeken we 'Aktil Edge' een 2e keer. Dit keer verkennen we het brokkeligere linker deel.
- Prana vs 4c 25m - Onduidelijke brokkelige lijn, geen aanrader
- Action Bop: HS 4c 25m - Mooie bewegingen op zeer brokkelige rots, Erik trekt een flink stuk rots los op Nele haar arm, gellukkig zonder al te ernstige gevolgen. Kortweg rotte nest.
- Chrismas crack s 25m - Mooie route in een barst op iets solidere rots.
'Fylde Crag' heeft een idylische aanloop door een klein dorpje en daarna door een droge rivier bedding. Het lijkt wel een plantentuin met de meest vreemde bloemen en struiken. Alles rijkt lekker, zelfs met mijn eeuwig verstopte neus.
|
 |
Nele op weg naar 'Fylde crag' probeert naast de bloemetjes te stappen
- Introductory Wall VS 4b 80m - Een perfecte opwarmer, de start vraagt wat zoeken naar protectie, na de afdaling sta je dadelijk aan de volgende wand van de sector.
|
 |
Erik in 1e touwlengte van 'Introductory Wall'
-Sez les vs 100m L1 55m 4c, L2 45m 4c (direct bold 5b)
|
 |
Zicht op 'Sez les' - het is de couloir in't midden van de foto
Op eerste touwlengte van 55m heb ik mijn peren gezien. Amai. De route start rechts via een eenvoudige wand. Ik dacht daarna rustig 8m naar links te traverseren naar het vervolg van de route. De traverse was net iets moeilijker als ik dacht, dus moet ik rechts reeds protectie steken. De overhangende band waar ik op moest lukt enkel 8m links van deze traverse en hier moet ik ook een protectie steken. Omdat we met 3 klommen had ik het touw dubbel ingeklikt. ALs ik op deze band sta kon ik gelukkig opnieuw wat protectie steken. Maar de route ging opnieuw naar rechts naar een hoekversnijding, welke daarna opnieuw naar links boog. De enige evidente protectie zat in de knik. Onmogelijk om deze te gebruiken zonder onnozel veel touwwrijving.
Dus op 5m boven en 3m rechts van mijn laatste protectie klim ik een kort moeilijk pasje. Doordat ik alle protectie telkens met een lang lint moest verlengen zit de protectie nog eens extra ver. Even wat drinken aan de camelbag en slik, dan 4 keer tegen mezelf zeggen ' ik kan dit'. De pas was eigenlijk vrij eenvoudig. Gellukkig zat ik nu in de grote hoekversnijding en dacht ik, juist wat eenvoudig klimmen met evidente friendjes in de barst. De linker wand was echter helemaal bezaait met ronde grepen. De barst was heel onregelmatig en telkens weer moet ik 3 friends van de gordel klikken, vooraleer ik de juiste maat vindt. Dat zal ik toch beter moeten oefenen. Elke 5m zit er nu een perfecte protectie, maar het blijft kopklimmen, vallen is niet dodelijk, maar eerder pijnlijk. De barst vordert goed maar traag, protectie zit perfect, maar vraagt veel tijd. Mijn benen beginnen te protesteren omdat het allemaal zolang duurt. Na 50m klimmen moet ik naar rechts de overhangende rechterwand in. Omdat de laatste protectie in de barst zit, heb ik enorm veel touwwrijving, maar anders heb ik helemaal geen afzekering voor deze luchtige passage. Op't einde van de 3m traverse is't touw bijna onmogelijk op te halen. Dit was te verwachten, maar viel toch zwaarder uit als ik dacht, gelukkig nog maar 5m op grote grepen naar de standplaats. Door telkens kleine friendjes te steken en eerst het touw op te hijsen en te clippen, geraak ik na veel spartelen aan't relais. Redelijk uitgeput van't touw op te hijsen installeer ik de relais aan 3 friends.
|
 |
Kobe in 1e touwlengte van 'Sez les'
|
 |
Kobe in 1e touwlengte van 'Sez les'
|
 |
Kobe in 1e touwlengte net voor het 1e relais van 'Sez les'
Nele en Erik klimmen vlot na. Omdat die zeker 1u in de schaduw hebben stilgestaan, hebben die kou gekregen. Erik klimt vlot het vervolg tot aan een stevige pas. Veel protectie steken helpt, maar je moet het kopklimmen. Na wat zuchten heeft hij toch de oplossing gevonden. Dan volgt een traverse van bijna 10m. Het touwverloop geeft natuurlijk veel touwwrijving. Ik zie hem op handen en knieen traverseren in een kleine horizontale barst. Dat ziet er akelig uit, omdat je boven een overhang zit. Zeer luchtig. Op einde van de traverse kan hij kiezen tussen bold 5b of nog meer touwwrijving achter een rotsgraat omhoog. De protectie in de bold 5b ziet er niet zo best uit. En na enkele verzichtige pogingen kiest hij voor de eenvoudige rotsgraat. Protectie blijkt mogelijk, maar de touwwrijving is onoverkomelijk. Een stand plaats in de traverse maken blijkt ook geen beste optie, veel van de barsten zitten vol met aangekoekte zand. Dus hij probeert de rotsgraat, dit lukt en net als hij erop mantelt, is het touw niet meer in te halen. Na wat gevloek, slaagt hij erin om een redelijk relais te maken in een barst op het plateau waar hij is op gemanteld. Nele klimt eerst na en verwijderd wat protectie, zodat het touwinhalen mogelijk wordt. Dus voor de 2e keer, klimtechnisch geen onmogelijke dingen. Echter een goed touwverloop organiseren, zodat je protectie ook aan de moeilijke passen kan zitten, blijkt een ware kunst, waar we allemaal het fijne nog niet van weten. Een mooie leerschool. Erik klimt de resterende lengte van de 2e touwlengte uit. Dit is eenvoudige. Hoe die eerstbeklimmers dit in 2 touwlengtes doen blijft ons een raadsel. Those old British bastards!
|
 |
Kobe in 2e touwlengte van 'Sez les'
|
 |
De locale kever is zo groot als een computermuis, en niet kieskeurig qua eten
Amzkhssan wall: Amzkhassan rib VD 130m - Een warme wand, enkel de laatste touwlengte is de moeite, het deed me wat aan Chamonix denken. We doen nog een paar ultra korte routes op de naburige wand.
Middle Eagle: East Ridge S 100m - De aanloop is nogal prikkelend. De route doet denken aan een alpine rotsgraat. Met solide rots zolang je mooi in de route blijft. Het is eenvoudig klimmen en zeer gevariëerd.
|
 |
Kobe en Erik in 2e touwlengte van 'East ridge'
|
 |
Picnic op top van 'East ridge'
Tifghelt Col: First Choice VS 4c 70m + Diagonal Line VS 4c 120m
Erik klimt de eerste touwlengte perfect rustig, met redelijke protectie, echter wel in minder solide rots met veel ronde grepen. De standplaats inrichting is complex, de barsten zitten in de meest eigenaardige richtingen. Ik klim de volgende hoekversnijding, volledig mijn ding. Keren, draaien, spreiden en eenvoudig tenminste als je de verborgen greep in't terras vindt. Enkel de start is moeilijk. We staan nu op een gigantisch plateau aan de voet van de volgende wand. We eten en drinken op ons gemak. Marokkaans brood met choco en een pain 'sans' chocolat. Een perfecte picnic in de schaduw met mooi uitzicht.
De 2e wand start al dadelijk moeilijk, na een traverse van 15m, sta ik 7m boven het plateau. Ik worstel met de barst en de barst wint. Het klimmen gaat, maar het protectie steken is vermoeiend. Ik vraag even blok op mijn hoogste 'friend' om op adem te komen. Daarna lukt het beter, de rest is eenvoudig. Erik en Nele hebben pech, zij moeten nu noodgewongen recht omhoog naklimmen doorheen de overhangende wand. Flippen! Er zit veel los. Maar het lukt. Erik het vervolg mooi op. Een smalle schoorsteen met weinig grepen. Het betere klem en perswerk komt uit de kast. Nu is het mooi klimmen. Hoewel aandacht vereist blijft voor de minder solide stukken rots. Mooie touwlengtes volgen. Opnieuw picnic op de top.
|
 |
Zicht op 'First Choice' en 'Diagonal Line'
|
 |
Zicht op 'Diagonal line'
|
 |
Kobe in deel 1 van de eerste touwlengte van 'Diagonal Line', 7m boven het plateau.
|
 |
Erik in deel 2 van de eerste touwlengte van 'Diagonal Line', de smalle schoorsteen
Tagzene Gorge: Dyoudo Voodoo S 60m
Een prachtige gorge, het was precies een dagje canyoning. Na 10min komen we aan't begin van de gorge waar een dikke kikker het water in duikt. Nele vraagt even later is't dit niet de klimsector. Ik antwoord, dat is toch in de zon, dat is toch geen noordwand. We dalen of in de prachtige gorge, zelfs met een rappel en een stukje klimmen. Het kabbelende water, de vogels, het groen, de schaduw geeft rust. We denken het gevonden te hebben en starten een picnic. Na de picnic is't duidelijk, de klimwand is waar Nele had gewezen, aan't begin van de gorge. Ik wil nog even mijn voeten in't frisse water steken als ik net een dikke waterslang zie weg zwemmen. Slik. Nele ontdekt nog de baby versie van mijn vet exemplaar. Toch even goed kijken voor ik mijn voeten alsnog even sop. Zalig.
|
 |
Kikker in Tagzene Gorge
|
 |
Tagzene gorge
|
 |
Waterslang in 'Tazgene gorge'
-Lower Eagle: Donkey serenads VD 290m: L1 50m 4a, L2 50m(-), L3 45m(-),L4 40m(-), L5 60m (-), 45m wandelen
Korte nogal 'bushwacking' aanloop. We starten aan een pijl gemaakt met houten stokjes. De eerste touwlengte mag ik volluit genieten 50m zeer gevarieerd op super solide rots. Ik geraak met mijn 60m touw net niet tot aan't relais. Dan maar een tussenrelais. Nele verkent de volgende lengte. Wegens de tussenrelais klimt ze tot waar het opnieuw stijler wordt. Echter hogerop staat er nogal veel mos. We kiezen de minst begroeide barst. Halfweg besluit nog recht te klimmen om in een grote barst wat beter protectie te kunnen steken, want de mico friendjes begonnen op te geraken. Deze barst is blijkbaar de eenvoudigste weg, maar de evenwichtige start maakte het een mooi lengte op solide rots. Nele krijgt de traverse voor de kiezen, met minder solide rots. Zonder veel moeite klimt rustig tot aan't relais, die nog net in de schaduw ligt. Het vervolg is een zacht hellende wand met grote grepen. Met 3 protecties sta ik 40m hoger. Nele krijgt de eindklim van 60m, een mooie graat met zelf overhangende secquenties. Iedereen is duidelijk aan't genieten van de zon, uitzicht en de mooie rots. We wandelen naar de top met een rustige picnic met een warme wandeling naar beneden.
|
 |
Kobe en Erik in de 3e touwlengte van 'Donkey serenads'
|
 |
Nele in de mentale voorbereiding voor de laatste touwlengte van 'Donkey serenads'
|
 |
Nele in de laatste touwlengte van 'Donkey serenads'
Nog een Mc Donalds'ke steken op't strand van Agadir tussen de verbrande meute toeristen en dan de vlieger op richting Limbabwe
Topo info klik hier
|
